Ramazan ayı, bərəkət, bağışlanma və İlahi rəhmət ayıdır. Bu ayda müsəlmanlar oruc tuturlar və gündüzün müxtəlif saatlarında ibadət və Allahı zikr etməklə məşğul olurlar. Oruc tutanların ən mühüm anlarından biri iftar anıdır. Bu vaxt, oruc tutanlar oruclarını açırlar və Allahdan dua etmək, şükür etmək və Rəbbləri ilə mənəvi əlaqələrini gücləndirmək imkanı tapırlar. Bu məqalədə, iftar zamanı, xüsusən də İslam Peyğəmbəri və Əhli-Beyt (onlara salam olsun) tərəfindən tövsiyə olunan duaları araşdıracağıq. Bu dualar yalnız mənəvi baxımdan deyil, eyni zamanda iman gücləndirmək baxımından da xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Buna görə də, bu məqaləni oxumaqla iftar zamanı hansı duaların oxunacağını öyrənəcək və bu müqəddəs anlardan ən yaxşı mənəvi faydanı əldə edəcəksiniz.
İftar Anı üçün Tövsiyə Olunan Dualar
İftar vaxtı oxunması tövsiyə olunan dualardan biri budur:
اللَّهُمَّ لَکَ صُمْتُ وَ عَلَی رِزْقِکَ أَفْطَرْتُ وَ عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ
Allahım, sənin üçün oruc tutdum, və sənin ruzinlə iftar etdim, və yalnız sənə təvəkkül etdim.
Əmirəlmöminin (ə) tərəfindən iftar anında oxunan dua
Əmirəlmöminin (ə) hər dəfə iftar etmək istədikdə belə deyərdi:
بِسْمِ اللَّهِ اللَّهُمَّ لَکَ صُمْنَا وَ عَلَی رِزْقِکَ أَفْطَرْنَا فَتَقَبَّلْ [فَتَقَبَّلْهُ] مِنَّا إِنَّکَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ
Bismillah, Allahım, sənin üçün oruc tutduq, və sənin ruzinlə iftar etdik, Allahım, bizdən qəbul et, çünki Sən Eşidəndir, Biləndir.
İlk Lokmanı Yeyərkən Oxunacaq Dua
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ یَا وَاسِعَ الْمَغْفِرَةِ اغْفِرْ لِی
Bismillah, O ki, rəhməti çox və mərhəməti əbədidir, ey bağışlanması geniş olan, məni bağışla. (Məfatihul-Cinan, Qummi, Şeyx Abbas)
İmam Rzanın İftar Anı Duası
İmam Rza (ə) buyurur: Hər kəs iftar edərkən belə desə:
اللهم لک صمنا بتوفیقک و علی رزقک افطرنا بامرک فتقبله منا و اغفر لنا انک انت الغفور الرحیم
Allahım, sənin müvəffəqiyyətinlə oruc tutduq, və sənin ruzinlə iftar etdik, əmrinlə qəbul et və bizə bağışla, çünki sən bağışlayan və mərhəmətlisən. Allah, orucuna zərər və çatışmazlıq gətirən hər şeyi bağışlayar. (Biharul-Ənvar 93/312)
Peyğəmbərimiz (s) tərəfindən İftar Anı üçün Tövsiyə Olunan Dua
Allahın Peyğəmbəri Əmirəlmömininə buyurdu: Ey Əbu Həsən! Bu, Ramazan ayıdır ki, gəlib. Duaını iftardan əvvəl oxumağa qərar ver; çünki Cəbrayıl mənim yanıma gəlib dedi: "Ey Məhəmməd (s), hər kəs Ramazan ayında iftar etməzdən əvvəl bu duanı oxusa, Allah ona:
- Duasını qəbul edər.
- Orucunu və namazını qəbul edər.
- Onun on duasını qəbul edər.
- Günahlarını bağışlayar.
- Kədərini aradan qaldırar.
- Narahatlığını uzaqlaşdırar.
- Ehtiyaclarını yerinə yetirər.
- Onu arzusuna çatdırar.
- Əməllərini peyğəmbərlərin və siddiqlərin əməli ilə yuxarı qaldırar.
Qiyamət günü ondan daha parlaq üzlə gələcək, ayın on dördüncü gecəsindən daha parlaq." Mən dedim: O hansı duadır, ey Cəbrayıl? O dedi: De ki:
اللَّهُمَّ رَبَّ النُّورِ الْعَظِیمِ وَ رَبَّ الْکُرْسِیِّ الرَّفِیعِ وَ رَبَّ الْعَرْشِ الْعَظِیمِ وَ رَبَّ الْبَحْرِ الْمَسْجُورِ وَ رَبَّ الشَّفْعِ الْکَبِیرِ وَ النُّورِ الْعَزِیزِ وَ رَبَّ التَّوْرَاةِ وَ الْإِنْجِیلِ وَ الزَّبُورِ وَ الْفُرْقَانِ الْعَظِیمِ أَنْتَ إِلَهُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ إِلَهُ مَنْ فِی الْأَرْضِ لَا إِلَهَ فِیهِمَا غَیْرُکَ وَ أَنْتَ جَبَّارُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ جَبَّارُ مَنْ فِی الْأَرْضِ لَا جَبَّارَ فِیهِمَا غَیْرُک وَ أَنْتَ مَلِکُ مَنْ فِی السَّمَاوَاتِ وَ مَلِکُ مَنْ فِی الْأَرْضِ لَا مَلِکَ فِیهِمَا غَیْرُکَ أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الْکَبِیرِ وَ نُورِ وَجْهِکَ الْمُنِیرِ وَ بِمُلْکِکَ الْقَدِیمِ یَا حَیُّ یَا قَیُّومُ ثَلَاثاً أَسْأَلُکَ بِاسْمِکَ الَّذِی أَشْرَقَ بِهِ کُلُّ شَیْءٍ وَ بِاسْمِکَ الَّذِی أَشْرَقَتْ بِهِ السَّمَاوَاتُ وَ الْأَرْضُ وَ بِاسْمِکَ الَّذِی صَلَحَ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ بِهِ یَصْلُحُ الْآخَرُونَ یَا حَیّاً قَبْلَ کُلِّ حَیٍّ وَ یَا حَیّاً بَعْدَ کُلِّ حَیٍّ وَ یَا حَیُّ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اغْفِرْ لِی ذُنُوبِی وَ اجْعَلْ لِی مِنْ أَمْرِی یُسْراً وَ فَرَجاً قَرِیباً وَ ثَبِّتْنِی عَلَی دِینِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَی هُدَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ عَلَی سُنَّةِ مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ ع وَ اجْعَلْ عَمَلِی فِی الْمَرْفُوعِ الْمُتَقَبَّلِ وَ هَبْ لِی کَمَا وَهَبْتَ لِأَوْلِیَائِکَ وَ أَهْلِ طَاعَتِکَ فَإِنِّی مُؤْمِنٌ بِکَ وَ مُتَوَکِّلٌ عَلَیْکَ مُنِیبٌ إِلَیْکَ مَعَ مَصِیرِی إِلَیْکَ وَ تَجْمَعُ لِی وَ لِأَهْلِی وَ وُلْدِی الْخَیْرَ کُلَّهُ وَ تَصْرِفُ عَنِّی وَ عَنْ وُلْدِی وَ أَهْلِی الشَّرَّ کُلَّهُ أَنْتَ الْحَنَّانُ الْمَنَّانُ بَدِیعُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ تُعْطِی الْخَیْرَ مَنْ تَشَاءُ وَ تَصْرِفُهُ عَمَّنْ تَشَاءُ فَامْنُنْ عَلَیَّ بِرَحْمَتِکَ یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ
Allahım! Ey böyük işıq Rəbbi, ey ucalan taxtın Rəbbi, ey dolu dənizlərin Rəbbi, ey böyük şəfaət Rəbbi, ey qiymətli işıq, ey Tövrat, İncil, Zəbur və Qur’anın Rəbbi, sən göylərdə və yerdə olanların ibadət etdiyi yeganə Tanrısan, onlarda səndən başqa Tanrı yoxdur. Sən göylərdə və yerdə olanların güclüsüsən, onlarda səndən başqa güclü yoxdur. Sən göylərdə və yerdə olanların padşahısan, onlarda səndən başqa padşah yoxdur. Mən səni böyük adınla, üzünün parıltısının işığı ilə və qədim hökmranlığınla çağırıram. Ey Həyat verən, ey ayıq qalan, ey Həyat verən, ey ayıq qalan, ey Həyat verən, ey ayıq qalan! Mən səni adınla çağırıram, onunla hər şey parlayır, və o adınla ki, onunla göylər və yer işıq saçır, və o adınla ki, onunla birincilər və sonrakılar layiq olur və olurlar. Ey Həyat verən, hər Həyat verəndən əvvəl, ey Həyat verən, hər Həyat verəndən sonra, ey Həyat verən, səndən başqa heç bir ibadətə layiq yoxdur. Muhəmməd və Muhəmmədin ailəsinə salavat göndər və günahlarımı bağışla, işlərimdə asanlıq və yaxınlıq ver, və məni Muhəmmədin və Muhəmmədin ailəsinin əqidəsi ilə, onların yolu və həyat tərzi ilə, onların sünnəsi ilə möhkəmləndir. Əməllərimi yüksəldilən və qəbul olunan əməllərdən et və dostlarına və itaətkarlarına verdiyin şəkildə mənə də ver. Həqiqətən, mən sənə iman edirəm, sənə təvəkkül edirəm, sənə dönəcəyəm və sonum sənə tərəfdir. Mənim, ailəmin və övladlarımın xeyirini təmin et və hər pisliyi məndən, övladımdan və ailəmdən uzaq et. Sən mərhəmətlisən və nemət sahibisən; göyləri və yeri yaradan, kiminə istəyirsənsə xeyir verirsən, kiminə istəyirsənsə, onu geri qaytarırsan, buna görə də mənə rəhmətinlə lütf et, ey ən mərhəmətli olan mərhəmətlidən. (İqbalul-A'mal, Seyid ibn Tavus, C. 1, s. 114)
"لا اله الا الله" zikrini söyləmək
İmam Sadiq (ə) buyurmuşdur: Hər kəs orucunu düzgün söz və əməl ilə tamamlayarsa, Allah onun orucunu qəbul edər. Soruşuldu: "Ey Allahın Peyğəmbərinin oğlu, düzgün söz nədir?" İmam buyurdu: "La ilaha illallah kəlməsinə şəhadət etmək və malından fitrə vermək düzgün sözdür." (Amali Saduq, 34)
İftar zamanı Qadr surəsini oxumaq
İmam Zeynul Abidin (ə) buyurmuşdur: Hər kəs Qadr surəsini iftar və sahur vaxtlarında (iftardan əvvəl və sahurdan əvvəl) oxusa, gündüz vaxtı, yəni sahur və iftar arasında, Allah yolunda qanına batmış birinin savabına malik olar. (Vəsail, 10/149)
İftar zamanı dua oxumağın fəziləti
Dua və zikir, yalnızca oruc tutan şəxsin ruh halını gücləndirmək baxımından təsirli olmaqla qalmır, eyni zamanda gündəlik həyatında çoxsaylı mənəvi təsirlər də yaradır. Bu dualar, insanın Allahla daha dərin bir əlaqə qurmasına və bu əlaqənin mənəvi faydalarından yararlanmasına kömək edir. Bu hissədə, iftar zamanı dua oxumağın faydaları və fəzilətləri nəzərdən keçiriləcək.
Dua və Allahla əlaqənin gücləndirilməsi və mənəviyyatın artması
Dua, əslində, Allahla birbaşa əlaqə qurmağın yollarından biridir və Ramazan ayı bu əlaqəni inkişaf etdirmək üçün ən yaxşı zamandır. İftar zamanı orucunu açan şəxs, Allahın həyatındakı varlığını xatırlayaraq və Peyğəmbərdən və Ahlul-Beyt'dən (ə) gələn duaları oxuyaraq, ilin digər vaxtlarından daha effektiv şəkildə mənəvi inkişaf əldə edə bilər. Hər bir dua, insanı Allahı xatırlatmağa və bununla da ruhunda rahatlıq və sakitlik hissi yaratmağa kömək edir.
Roza tutanlar üçün mənəvi və ruhani faydalar
- Səbrin və dözümün gücləndirilməsi: Dua və zikir vasitəsilə oruc tutanlar, oruc tutmağın çətinliklərinə qarşı səbrlərini artırırlar.
- Günahların bağışlanması: İftar zamanı oxunan bir çox dua Allahdan bağışlanma istəyir, buna görə də oruc tutan şəxs, iftar vaxtı bu duaları oxuyaraq, günahlarından bağışlanma diləyir.
- Narahatlıqların və ruhi problemlərin aradan qaldırılması: Dua, iftar anlarında narahatlıq və ruhi çətinliklərə kömək edə bilər və insanı dünyəvi həyatın sıxıntılarından uzaqlaşdırar.
- Mənəviyyatın və təvazökarlığın artması: Bu müqəddəs anlarda dua və Allahı anmaq, Allah qarşısında təvazökarlığı artırır və insanın imanını gücləndirir.
- Həyatda daha çox bərəkət əldə edilməsi: Bir çox insan, bu müqəddəs ayda dua etdikdən sonra həyatlarında daha çox bərəkət və rahatlıq hiss etdiklərini bildirirlər.
İftar zamanı Allahı xatırlamaq və bu xatırlamanın sakitlik verici təsiri
Ramazan ayında, oruc tutanlar iftar zamanı dua oxuduqda, Allahı xatırlamaq, onların qəlbində dərindən rahatlıq verən bir təcrübə yaradır. Bu rahatlıq yalnızca bədəndə deyil, eyni zamanda ruh və psixoloji hal üzərində də təsir edir. Çünki iftar, uzun bir gündən və orucdan sonra bir günün sonudur, və bu zaman dua oxumaq, oruc tutan insana məmnuniyyət və sakitlik hissi verə bilər. Bu təcrübə, halal və təmiz qida ilə iftar etmək, insana özünü Allahın hüzuruna daha da yaxınlaşdırmaq və bu ayın mənəvi dəyərini başa düşmək ilə yanaşı, onun böyük savablarından faydalanmaq imkanı verir.
Sizin rəyiniz